Điều trị chỉnh hình răng hàm mặt sớm

Ngày càng nhiều các cháu có hàm răng lệch lạc và rất nhiều bà mẹ rất băn khoăn về tình trạng này của con mình. Chúng ta cũng nhận thấy rằng hiện nay, mặc dù Việt Nam là một nước còn đang phát triển, nhưng đã có rất nhiều bậc cha mẹ đã cho con cháu mình đi nắn chỉnh răng để chữa trị cho những hàm răng bị hô, bị móm hoặc là răng bị mọc lệch, chen chúc dù rằng chi phí nắn chỉnh răng rất tốn kém và thời gian điều trị khá lâu dài.

       Tầm quan trọng của một hàm răng, mái tóc đã được đề cao qua câu nói của người xưa từng nói: “Cái răng, cái tóc là góc con người”, chính vì thế mà một người sở hữu nụ cười đẹp là đang sở hữu một tài sản quý giá. Chắc chắn các bậc cha mẹ ai trong chúng ta cũng đều mong muốn cho con mình khi trẻ lớn lên sẽ có hàm răng trắng, đều, đẹp và khỏe mạnh.

    Khuôn mặt và nụ cười chính là cái đầu tiên đập vào mắt người khác khi người ta chú ý đến trẻ. Nụ cười là nét quan trọng nhất trên gương mặt. Một hàm răng đều đặn với tương quan hai hàm tốt sẽ mang đến cho trẻ cảm giác thoải mái và tự tin trong giao tiếp với hàm răng đều, đẹp.

    Răng mọc lệch, răng khểnh, răng vẩu không chỉ khiến trẻ mất tự tin giao tiếp mà còn ảnh hưởng nhiều đến chức năng ăn nhai, dễ có nguy cơ sâu răng và viêm nướu.

Nguyên nhân nào dẫn đến sự lệch lạc của răng và sự sai hình của xương hàm?

• Yếu tố di truyền từ lâu đã được xem là nguyên nhân gây lệch lạc răng hàm. Cha hay mẹ có xương hàm nhỏ, còn răng thì quá to hoặc ngược lại, có sự mất cân xứng về kích thích giữa răng và hàm khiến các răng không thể xếp ngay ngắn trên cung hàm.

• Một số thói quen không tốt về răng miệng khi trẻ còn nhỏ lại là nguyên nhân khiến trẻ lớn lên có hàm răng ngoài ý muốn như tật mút ngón tay, mút môi và cắn môi, đẩy lưỡi, thói quen thở bằng miệng. Các thói quen xấu này sẽ gây mất hài hòa giữa răng và hàm.

• Mất răng sữa sớm, răng vĩnh viễn không có được sự hướng dẫn và có thể đưa đến mọc lệch. Việc chú ý giữ gìn răng sữa có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giúp các răng vĩnh viễn mọc đúng trên cung hàm.

• Tình trạng dinh dưỡng kém có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương hàm.

• Chấn thương các răng ví dụ trẻ bị té ngã sẽ làm các răng di chuyển.

• Một số bệnh tật gây sâu răng sớm, bệnh nha chu làm mất răng nên các răng bị xô lệch.

Làm sao biết được trẻ cần được điều trị chỉnh hình răng mặt sớm hay không?

    Quan điểm về hàm răng đẹp là hàm răng đầy đủ với các răng mọc đúng vị trí trên cung hàm, có hình dáng bình thường và răng trên phủ ngoài răng dưới với tỷ lệ thích hợp có khớp cắn đúng.

     Bạn nên đưa trẻ đến Bác sĩ chuyên môn về chỉnh hình răng mặt từ lúc 6-7 tuổi để bác sĩ sẽ kiểm tra và phát hiện các lệch lạc răng hàm hoặc nguy cơ sai hình trong tương lai. Bác sĩ sẽ có những lời khuyên nếu nhận thấy trẻ cần được can thiệp chỉnh hình răng mặt sớm và sẽ quyết định thời điểm điều trị. Một số trường hợp sẽ được giải quyết sớm, không cần phải chờ đến khi rụng răng sữa vì lúc đó, sự lệch lạc răng sẽ trầm trọng hơn.

    Bởi vậy, tốt nhất là cứ mỗi 6 tháng cho trẻ đi khám định kỳ để tham khảo. Khi bác sĩ chuyên môn về chỉnh hình răng hàm mặt phát hiện ra bất thường, tùy mức độ mà họ sẽ có can thiệp phù hợp giúp cho trẻ có được một bộ hàm răng đều và đẹp.

Những dấu hiệu cho thấy trẻ cần được điều trị chỉnh hình răng mặt sớm

• Khi có bất thường trong sự phát triển của răng, quá trình mọc răng và thay răng sữa, quá trình phát triển và mọc răng vĩnh viễn. Có thể lấy một số ví dụ như: răng xoay hay các răng mọc chen chúc, răng mọc sai vị trí, răng xô lệch, không ngay ngắn trên cung hàm; thiếu răng bẩm sinh, răng dị dạng và răng dư; răng sữa mất sớm, răng chậm thay, răng di chuyển do chấn thương.

• Khi trẻ có những thói quen xấu về răng miệng có thể gây sai lệch khớp cắn và những lệch lạc về răng và hàm mặt, ví dụ như: mút tay, mút môi, tật đẩy lưỡi, thở miệng.

• Có những biểu hiện sai khớp cắn như cắn thìa, cắn sâu, cắn chéo, cắn hở, hô, móm.

• Sự phát triển lệch lạc hay bất hài hòa giữa xương hàm trên và hàm dưới như cung răng và xương hàm hẹp; răng nhô ra trước hoặc răng thụt vào trong, xương hàm nhô ra trước hoặc xương hàm lui ra sau.

Tuổi nào bắt đầu nắn chỉnh răng là tốt nhất?

     Việc chỉnh hình răng hàm mặt có thể thực hiện ở mọi lứa tuổi. Thời điểm chuẩn để chỉnh hình răng mặt tùy thuộc vào mức độ trầm trọng của sự sai hình xương và sự lệch lạc của răng. Ví dụ, một trẻ bị sứt môi và hở hàm ếch có thể phải dùng một máng chỉnh hình trong miệng ngay sau khi sinh vài tuần.

     Theo Hiệp hội Nha khoa Mỹ, nhìn chung, thời điểm tốt nhất để điều trị chỉnh hình răng hàm mặt là khi các răng vĩnh viễn đã mọc (10-12 tuổi). Ở lứa tuổi này, xương hàm đang phát triển, rất thuận lợi cho việc nới rộng và sắp xếp lại các răng. Nhưng để việc nắn chỉnh răng thực sự có hiệu quả hoàn hảo và không gặp nhiều cản trở về sau thì ngay từ khi bắt đầu thay răng sữa (6-7 tuổi) nên cho trẻ đi kiểm tra răng miệng thường xuyên để có thể thực hiện nắn chỉnh răng phòng ngừa kịp thời.

    Nắn chỉnh răng phòng ngừa cần thực hiện rất sớm ngay khi bắt đầu thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn (khoảng 6-7 tuổi) để điều chỉnh cho hàm răng vĩnh viễn mọc ngay ngắn và đều hơn, giúp cho việc nắn chỉnh toàn diện ở lứa tuổi đã thay hết răng sữa ( khoảng 12 tuổi) trở nên dễ dàng và đạt kết quả tốt.

Tại sao cần điều trị chỉnh hình răng hàm mặt sớm cho trẻ?

     Nhiều bậc cha mẹ phân vân lo lắng không biết có nên đi chỉnh sửa răng cho trẻ khi trẻ chưa thay hết răng sữa hay không, liệu có thể bắt đầu việc điều trị chỉnh nha cho trẻ khi trẻ chưa có đủ các răng vĩnh viễn hay là phải đợi đến khi trẻ thay hoàn toàn các răng sữa? Chỉnh hình răng càng sớm, hiệu quả đạt được sẽ càng cao và thời điểm tốt nhất để tiến hành phương pháp này cũng không hạn chế với những bệnh nhân nhỏ tuổi.

     Nếu không được điều trị chỉnh hình răng mặt sớm, ngoài hậu quả là nó sẽ ảnh hưởng đến vẻ thẩm mỹ của khuôn mặt, răng mọc chen chúc, lệch lạc sẽ gây khó khăn trong việc giữ vệ sinh răng miệng làm tăng tỷ lệ sâu răng và bệnh nha chu, một khớp cắn xấu có thể ảnh hưởng đến hoạt động nhai và hiệu quả nhai sẽ làm giảm chức năng ăn nhai. Một số trường hợp khớp cắn lệch lạc trầm trọng có thể gây ra tình trạng khó phát âm, thậm chí trẻ không thể phát âm một số âm nào đó, mặt khác, còn có thể dẫn đến những bệnh lý ở khớp thái dương hàm.

    Chỉnh hình răng mặt sớm sẽ giúp cho cung răng, xương hàm và các cơ nhai phát triển hài hòa với khuôn mặt thẩm mỹ hơn. Giúp hài hòa khớp cắn giữa hai xương hàm, điều trị các lệch lạc nhẹ giúp răng mọc đúng vị trí, sắp xếp các răng ngay ngắn lại sớm, loại trừ các yếu tố không thuận lợi cho khớp cắn, giảm thiểu tai nạn gãy răng cửa với các răng cửa chìa ra.

    Việc chỉnh hình sớm đem lại nhiều lợi ích cho trẻ thường ít gây đau đớn và khó chịu cho trẻ, trẻ sẽ dễ dàng hợp tác hơn, phát hiện sớm và điều trị sớm các thói quen xấu có thể gây sai lệch khớp cắn. Một số trường hợp đơn giản, chỉnh hình răng mặt sớm có thể giúp cho cung răng và xương hàm phát triển bình thường mà không cần một điều trị nào khác. Nếu trẻ không được điều trị các lệch lạc ban đầu, khớp cắn của trẻ càng lúc càng phát triển theo hướng bất lợi và làm cho quá trình điều trị sau này phức tạp, khó khăn và chi phí điều trị tốn kém hơn.

     Chỉnh hình sớm giúp đơn giản hóa giai đoạn chỉnh hình răng mặt toàn diện về sau nhất là điều trị chỉnh hình sớm những trường hợp có lệch lạc trầm trọng về xương hàm, nếu để đến thời điểm trẻ đã lớn thường phải dùng phương pháp phẫu thuật phức tạp, tốn kém và khó có thể có được một kết quả hoàn hảo.

XEM THÊM:  Cách hay giúp con tăng cân, khỏi lo ốm vặt

Các loại hình điều trị Chỉnh Hình Răng Mặt ở trẻ em

Thông thường có hai hình thức điều trị chỉnh hình răng mặt ở trẻ là cố định hay tháo lắp, hoặc kết hợp cả hai loại.

1. Chỉnh Hình Răng Mặt tháo lắp

     Là loại khí cụ mà tự trẻ có thể tháo ra và lắp vào miệng dễ dàng theo ý muốn. Trẻ sẽ tự mang hàm mỗi ngày và có thể phải mang cả khi ngủ. Bác sĩ điều trị sẽ hướng dẫn cách mang và thời gian mang mỗi ngày.

     Hàm thường được sử dụng để di chuyển, điều chỉnh một răng hay một nhóm răng. Khí cụ chỉnh nha tháo lắp có nhiều loại hình thức và tác dụng khác nhau, do Bác sĩ chỉnh hình răng mặt chỉ định, thiết kế và thực hiện.

   Thuận lợi của loại khí cụ này là trẻ có thể tháo ra theo ý muốn nên dễ được chấp nhận và trẻ có thể ăn uống những món mà mình ưa thích trong quá trình điều trị. Hàm tháo lắp có ưu điểm là thực hiện nhanh, rẻ tiền, và thoải mái cho bệnh nhân khi cần tháo ra nhất là khi ăn.

      Tuy nhiên bất lợi của loại khí cụ này là dễ bị hư hỏng, dễ bị mất, kết quả điều trị phụ thuộc vào miệng. Nếu trẻ không tự giác mang hàm thường xuyên liên tục, kết quả điều trị sẽ bị hạn chế. Khí cụ này không điều chỉnh được những lệch lạc răng phức tạp, do những bất lợi này, khí cụ tháo lắp thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của quá trình điều trị và sau thường được thay thế bằng khí cụ cố định.

2. Chỉnh Hình Răng Mặt cố định

   Khí cụ cố định thường bao gồm các mắc cài, dây cung và khâu được gắn chặt lên răng lúc bắt đầu điều trị và chỉ được tháo ra khi hoàn tất điều trị, bệnh nhân không cần phải thao tác gì cả.

   Các mắc cài bằng kim loại thì sẽ có màu sắc kém  thẩm mỹ, hiện nay đã có một số loại mắc cài thẩm mỹ làm bằng sứ hoặc đá. Những mắc cài này có màu như men răng nên khi mang sẽ đẹp hơn. Các loại thun đàn hồi có nhiều màu sắc được gắn vào mắc cài để giữ dây cung vào các mắc cài và khâu, đồng thời tạo lực trên dây cung và răng.

   Khí cụ này được gắn chặt lên răng và có rất nhiều ưu điểm: điều trị cho hiệu quả tốt đối với những trường hợp răng lệch lạc phức tạp, kết quả điều trị ít phụ thuộc vào bệnh nhân. Tuy nhiên nhược điểm của điều trị bằng khí cụ cố định là chi phí khá cao.

Với những thông tin cung cấp ở trên, hy vọng rằng các bậc cha mẹ đã có thêm cho mình kiến thức trong việc chỉnh hình răng hàm mặt sớm cho con.

XEM THÊM:

• Tìm hiểu về răng ở trẻ sơ sinh

• Các thói quen làm hại răng miệng trẻ